Польско-белорусское дворянство в Псковской губернии в XIX-XX вв.
Опубликовано 23.03.2013 | 
Е.И.Кириевич
«Жалованная грамота» Екатерины II (1762 г.) на права, вольности и преимущества дворянству окончательно закрепила за ним статус самого привилегированного и опекаемого «детища», сохраненного до последних дней существования царской России. Но у Российской монархии были и «приемные дети», которых она жаловала, по традиции, гораздо меньше, чем «родных». В роли такого «приемного ребенка» оказалось все польское и белорусско-литовское дворянство присоединенных к России после разделов Речи Посполитой в конце XVIII в. (1772, 1793 и 1795 гг.) земель. Это был упрямый, своевольный «ребенок», пытавшийся перечить душной опеке своей «мачехи», сковывавшей его привычную свободу.
Если в начале XIX в., сразу после вхождения польско-белорусского дворянства в состав «великорусского», политика России была еще покровительствующей старым порядкам Польши, то во второй половине века она была прямо направлена на его экономическое и политическое ослабление.
Спаткаў яго трагiчны лёс
Опубликовано 07.03.2013 | Уладзімір Ліўшыц
Пiсьменнiк М. Гарэцкi ў кнiзе «Маладняк» за пяць гадоў» (Мн., 1928), аналiзуючы вершы маладога паэта Сяргея Фамiна, пiсаў: «Вершы ў яго – плаўныя, мiлагучныя, у апошнiх вершах – адшлiфаваныя. Вобразнасць – прыгожая i эмацыянальная. У яго вершах выразны ўхiл у навiзну, у мадэрнiзацыю старых класiчных форм».
Ці «замаўляў» Язэп Варонка брытанскага агента?
Опубликовано 02.03.2013 | Казімір Піленас, інакш Казімір Палмер, і ён жа, Казімір Палмер-Піленас, быў прыватным дэтэктывам, брытанскім разведчыкам, і «наводчыкам» Скотланд-Ярда.
Паводле даследавання Рыты Т. Кроненбітэр, Піленас паралельна працаваў у якасці агента рускай Ахранкі, збіраючы звесткі сярод латвійскіх тэрарыстаў.
У 1917 годзе, як інфарматар брытанскай выведкі, ён садзейнічаў арышту Льва Троцкага ў Новай Шатландыі ваенна-марскімі ўладамі. Палмер-Піленас абвінавачваў Троцкага ў правозе $ 10.000, якія, як ён сцвярджаў, былі асігнаваны Троцкаму з пра-нямецкіх крыніц. Але падчас арышту і наступнага інтэрнавання, грошай ані ў Троцкага, ані ў пяці яго спадарожнікаў знойдзена не было.
